Öksüz/Yetim Yardımı (ÖYP)
Öksüz/yetim yardım programında, şartları sağlayan hak sahibi kişilere, çocuk başına aylık 100 TL olmak üzere her iki ayda bir düzenli nakdi ödeme yapılır. Bu yardım programı kapsamında yapılan ödemelerin aralıkları ve artış miktarları Fon Kurulu kararıyla belirlenir. Ödemeler, programın hak sahibinin banka/PTT hesabına yapılır.
Hanede birden fazla öksüz/yetim bulunması durumunda, her bir öksüz/yetim için yardım başvurusu alınır ve şartları sağlaması halinde her bir çocuğa ayrı ödeme oluşturulur.
Başvuru
Öksüz/yetim yardım programına başvurular, resmi olarak ikamet edilen yerdeki SYDV’ lere yapılır. Başvuru sırasında müracaatçılardan üzerinde T.C. kimlik numarası yazılı resmi kimlik, ehliyet veya pasaport dışında herhangi bir belge istenmez.
Öksüz/yetim yardım programına başvuru, öncelikle çocuğun sağ olan anne veya babası tarafından yapılır. Anne ve babanın her ikisinin de ölmüş olduğu durumda başvurunun, çocuğun yasal velisi/vasisi tarafından (resmi vasilik belgesi veya adrese dayalı nüfus kayıt sisteminde beraber yaşadıklarına dair belge ile birlikte başvurmak kaydıyla) yapılması gerekmektedir.
Çocuğun yasal vasisi olmaması veya yasal vasinin çocukla birlikte aynı hanede yaşamaması durumunda, başvurular çocukla birlikte aynı hanede yaşayan 18 yaş üstü akrabası tarafından yapılır.
Ayrıca, başvuru sırasında Bütünleşik Sistem üzerinden yapılan SGK kontrollerinde sosyal güvencesi tespit edilenlerin yardım başvuruları Mütevelli Heyeti tarafından “Kabul Edildi” durumuna alınamaz.
Fayda Sahibi Çocuğun Yardım Programından Yararlanma Şartları
Öksüz/yetim yardım programından yararlanabilmek için fayda sahibi çocuğun;
18 yaşını doldurmamış olması,
Annesi, babası veya her ikisinin de vefat etmiş olması,
Bekâr olması,
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından verilen sosyal ve ekonomik destekten (SED) faydalanmaması,
Kuruluşlarda koruma ve bakım altında bulunmaması,
Diğer kurum ve kuruluşlardan, yetim veya öksüz olmaktan dolayı benzeri yardımlardan faydalanmaması,
Asker çocuğu yardım programı kapsamında fayda sahibi olmaması,
Bakıma ihtiyacı olan engellilerin evde bakımını desteklemek amacıyla, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından yapılan sosyal yardımlardan (evde bakım yardımı) faydalanmaması, 2022 sayılı kanun kapsamında aylık almaması,
3294 sayılı yasa kapsamında fakir ve muhtaç durumda olunduğunun Mütevelli Heyeti kararıyla tespit edilmesi, gerekmektedir.
Öksüz/yetim yardım programı kapsamındaki fayda sahibi çocuğun, hem annesi hem babası ölmüşse, öksüz/yetim yardım programından, yalnız birisi (öksüz veya yetim) üzerinden faydalanır. Bu programdan yararlanan fayda sahibi çocuktan eğitim ve öğretime devam etme şartı aranmaz.
Öksüz/yetim yardım programı kapsamındaki fayda sahibi çocuğun, şartlı eğitim ve sağlık yardımları programı (ŞESY) ile diğer düzenli merkezi yardım programları kapsamında olması bu yardım programından faydalanmasına engel teşkil etmez.
Hak Sahibinin Yardım Programından Yararlanma Şartları
Öksüz/yetim yardım programı kapsamında hak sahibi olabilmek için başvuran kişinin;
Fayda sahibi çocukla birlikte aynı hanede ikamet etmesi,
İkamet ettiği hanede sosyal güvenceli kişinin bulunmaması,
3294 sayılı yasa kapsamında fakir ve muhtaç durumda olunduğunun Mütevelli Heyeti kararıyla tespit edilmesi,
Bakıma ihtiyacı olan engellilerin evde bakımını desteklemek amacıyla, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından yapılan sosyal yardımlardan (evde bakım yardımı) faydalanmaması, gerekmektedir.
Ayrıca, öksüz/yetim yardım programı kapsamında hak sahibi olabilmek için başvuran kişinin;
Muhtaçlık durumu devam ettiği sürece, muhtaç asker ailelerine yönelik düzenli nakit yardım programı (MAAY), eşi vefat etmiş kadınlara yönelik düzenli nakit yardım programı (EVEK), şartlı eğitim ve sağlık yardımları programı (ŞESY) ile diğer düzenli merkezi yardım programları kapsamında olması,
Muhtaçlık durumu devam ettiği sürece, tekrar evli/evlenmiş olması,
Kendisinin veya aynı hanede ikamet eden diğer kişilerin 2022 sayılı kanun kapsamında aylık alması, bu yardım programı kapsamında hak sahibi olmasına engel teşkil etmez.
Başvuru Tarihi
Öksüz/yetim yardım programının başvuru tarihi, SYDV çalışanları tarafından BSYHBS de başvuru tarihi kısmına girilen tarih ne olursa olsun, Mütevelli Heyeti tarafından onaylanan başvuru tarihidir. Vakfa yapılan başvurular Mütevelli Heyeti tarafından, gerekçe belirtmek şartıyla Mütevelli Heyeti toplantı tarihinden en fazla 1 ay geriye dönük onaylanabilir. Başvuru tarihinin Mütevelli Heyeti tarafından kaç gün geriye dönük olarak onaylanabileceği Genel Müdürlük yetkisindedir.
Ancak, bir aydan daha uzun süredir BSYHBS’ ye girilmeyen ve olumlu veya olumsuz olarak bir karar verilmemiş başvurulardan ilgili SYDV’ ler sorumlu olup, bu kapsamda Genel Müdürlükten geriye dönük herhangi bir hak talep edilemez.
Ödeme Hesaplama Başlangıç Tarihi (Yardım Başlangıç Tarihi)
Öksüz/yetim yardım programının ödeme hesaplama başlangıç tarihi, Mütevelli Heyeti tarafından onaylanan başvuru tarihidir.
Ödeme hesaplanırken, yardımı “Kabul Edildi” konumuna alınanlara, ödeme hesaplama başlangıç tarihi olarak kabul edilen tarihin içinde bulunan ay da dâhil olmak üzere ödeme hesaplanır.
Yeni hak sahiplerine ilk ödemeleri, sistemdeki yardım başvuru tarihinin mevcut döneme ait ödeme hesaplama işlemleri başlangıç tarihinden önce olması kaydıyla, takip eden ilk ödeme döneminde yapılır.
Ancak, ödemeler her dönem Genel Müdürlük tarafından belirlenen ay kadar geriye dönük hesaplanır.
Ödeme hesaplama aralıkları, ödeme zamanlarını ve geriye dönük hesaplanacak aylar konusunda değişiklik yapma yetkisi Genel Müdürlüktedir.
Yardımın Feshedilmesi, Durdurulması veya Yeniden Başlatılması
Öksüz/yetim yardım programında fesih işlemi, Vakıflar tarafından sistem üzerinden (Mütevelli Heyeti kararı ile) ya da BSYHBS tarafından her ödeme dönemi öncesinde gerçekleştirilen merkezi sorgulamalar neticesinde otomatik olarak yapılabilir.
Öksüz/yetim yardım programı kapsamında SYD Vakıfları tarafından;
Hanenin muhtaçlık durumunun ortadan kalktığının ya da hanedeki herhangi birisinin sosyal güvenceli olarak işe girdiğinin sosyal inceleme raporu ile yerinde tespit edilmesi,
Fayda sahibi çocuğun kuruluşlarda koruma ve bakım altında bulunduğunun tespit edilmesi,
Fayda sahibi çocuğun diğer kurum ve kuruluşlardan, yetim veya öksüz olmaktan dolayı benzeri yardımlardan faydalandığının tespit edilmesi,
Yardımı alan hak sahibinin veya fayda sahibinin ikametini ilgili SYDV dışına taşıması (1 ay içerisinde yeni vakfa başvuru yapılıp, başvuru kabul edilirse, ödeme kaldığı yerden devam eder),
Durumlarında yardımın Mütevelli Heyeti tarafından feshedilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, üstte yer alan (a) bendinde belirtilen sosyal güvenceli olma durumu ile (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen durumların merkezi sorgulamalar neticesinde tespit edilmesi halinde, öksüz/yetim yardım programı, Mütevelli Heyeti kararı aranmaksızın BSYHBS tarafından otomatik olarak feshedilir.
Yukarıda belirtilen durumların dışında, Mütevelli Heyeti tarafından tespit edilemese de;
Fayda sahibi çocuğun vefatı,
Hak sahibinin (ödeme yapılan kişinin) vefatı,
Fayda sahibi çocuğun 18 yaşını doldurması,
Yardımı alan hak sahibinin veya fayda sahibinin ikametini ilgili SYDV dışına taşıması (1 ay içerisinde yeni vakfa başvuru yapılıp, başvuru kabul edilirse, ödeme kaldığı yerden devam eder), Fayda sahibi çocuğun evlenmesi,
Fayda sahibi çocuğun Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından verilen sosyal ve ekonomik destekten (SED) faydalandığının tespit edilmesi,
Fayda sahibi çocuğun bakıma ihtiyacı olan engellilerin evde bakımını desteklemek amacıyla, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından yapılan sosyal yardımlardan (evde bakım yardımı) faydalandığının tespit edilmesi,
Fayda sahibi çocuğun 2022 sayılı kanun kapsamında aylık aldığının tespit edilmesi, durumlarından herhangi birisi merkezi sorgulamalar neticesinde tespit edilirse, öksüz/yetim yardım programı, Mütevelli Heyeti kararı aranmaksızın, BSYHBS tarafından otomatik olarak feshedilir.
Ayrıca, üstte maddeler halinde belirtilen durumların Vakıflar tarafından tespiti halinde de Mütevelli Heyeti kararı ile BSYHBS üzerinden yardım programı feshedilir.
Feshedilen Yardımın Yeniden Başlatılması
BSYHBS üzerinden, Mütevelli Heyeti kararı ile veya merkezi sorgular neticesinde, öksüz/yetim yardım programı otomatik olarak feshedilenlerin ilgili durumları (ikamet değişikliği durumu hariç) ortadan kalksa dahi, yardımları BSYHBS üzerinden otomatik olarak tekrar verilmeye devam edilmez. Bu kişilerin yardımlarının yeniden başlaması için programa tekrar başvuru yapılması ve başvuru süreçlerinin Vakıflar tarafından baştan başlatılması gerekmektedir.
Öksüz/yetim yardım programının durdurulması işlemi, yalnızca BSYHBS tarafından her ödeme dönemi öncesinde gerçekleştirilen merkezi sorgulamalar neticesinde otomatik olarak yapılabilmektedir.
Öksüz/yetim yardım programı;
Hak sahibinin kendisinin sosyal güvenceli olduğu,
Hak sahibinin içinde yaşadığı hanede birisinin sosyal güvenceli olduğu,
Durumlarının herhangi birisi merkezi sorgulamalar neticesinde tespit edilirse, öksüz/yetim yardım programı Mütevelli Heyeti kararı aranmaksızın, BSYHBS tarafından otomatik bir şekilde geçici olarak durdurulur.
Durdurulan Yardımın Yeniden Başlatılması
Yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde, öksüz/yetim yardım programını durduran sosyal güvenceli olma durumunun ortadan kalktığının bir yıl içerisinde tespit edilmesi halinde, yardımı bu süre içerisinde herhangi bir sebepten dolayı Mütevelli Heyeti tarafından feshedilmemiş olan hak sahiplerine, yeni bir başvuruya gerek duyulmaksızın yardımları tekrar verilmeye devam edilir.
Sosyal güvenceli olma durumunun ortadan kalktığının 1 yıl ve sonrasında tespit edilmesi halinde ise, yardım otomatik olarak tekrar başlatılmaz. Bu kişilerin ÖYP programına tekrar başvuru yapmaları gerekmektedir. Ayrıca, kesilen süreye ilişkin geriye dönük herhangi bir ödeme her iki durumda da hesaplanmaz.
Yardımı sona erdiren nedenlerden herhangi birisi sonucunda yardımı feshedilenlere (ikamet değişikliği durumu hariç) veya belli bir süre ile durdurulanlara, yardımın yeniden başlatılması halinde, geriye dönük herhangi bir ödeme kesinlikle yapılmayacak olup, geriye dönük ödemelere ilişkin hak da talep edilemeyecektir. Bu konu, başvuran kişiden başvurusu sırasında alınan ÖYP Sözleşmesi ile taahhüt altına alınmıştır.